«Ғашық жүрек» коктейльі

«Ғашық жүрек». Орысша атауы – «Жұлдызға арналған коктейль». Бұл – Баян Есентаеваның продюсер, Асқар Ұзабаевтың режиссер, ал Мөлдір Әуелбекованың бас рөлді алып шыққан актриса ретіндегі алғашқы киносы. «По идее» мұндайда орыс «первый блин комом…» дейді. Ағылшын «The first step is always the hardest» деп айтады да кешіре қояды. Гвинейлік… жарайды енді, кіл дебютанттың «күс-күс» қолынан шыққан кинодан қорыққаным соншалық, Астанадағы премьерасының алғашқы күніндегі бірінші сеансқа барып көрдім.

Үрей үстінде үш қызды (утошняю, достарым) қолынан жетектеп апарып, үш тарапымнан орын тауып бергенім бар емес пе? Очм, осының бәрі бекер екен. Кино тығып қойған көңіл түймелерімді тауып алып, бірде «күлкі», бірде «қайғы» деген батырмаларымды ретсіз басып тастады. «Жыла» деп тұр… қалай жылайсың? Күні бұрын бесінші мәрте қайталап көрген «Девдастан» кейін дым қалмады ғой, дым! Сеанстан соң қасымдағы қыздар бырқ-бырқ еткен танауларын тежей алмай, көздеріндегі айғыз тушьтан айрыла алмай… ай, әлек болды. Не дейміз енді: кино тамаша! Отбасылық бюджеттен Орбитке, нан-панға керегін алып қойып, артылған ақшаға әбізәтілнә баратын фильм енді. Бұ сөзіме де иланбасаңыз, қайдам… Алматыда құйылған әміркен «Пепсиін» ұрттап қойып, «Отандық киноға қолдау» деп отсаңыз деген ой салайын.

Сонымен, Сіздегі мидың аталасын шығармай, айта салайын: киноның ұнаған мәменттері Сіз ойлағаннан да мол. Ол мәменттер бірінші минуттан басталады…

1)                Баянның «төл баласы» – «Shine Stars» продакшнның фирмалық әниме-логосы әйбат шыққан. «Коламбия пикчерз», «Уорнер бразес» секілді крутойлардікінен кем соғып тұрғанн жоқ. «Театр киім ілгіштен басталады».Ал, фильм логосынан…

2)                Мейрамбек. Әріптесім Әсияның сөзімен айтсақ, «Есентаева қазақтың жанды жерінен ұстады». Беспаев «әу» десе, барша қазақ құлағын тосады. Белгілі депутат көкеміздің «осы Беспаевта күшті дауыс та жоқ, бірақ әр әні жүрегіңді қажайды» деп айтқаны бар еді. Бала күніндегі «Бозторғайынан» бастап, бүгінгі «Кінәлама меніге» дейін… бәрін-бәрін тыңдап өсті талай қазақ өрені. Бәрін айт та, бірін айт: Баян әпкеміз осы «жұлдыз факторын» жақсы пайдаланыпты. Мәкең де маңдайынан тер тамшылатпай-ақ, аса мейірімді, аса сезімтал «жігіт төресінің» рөлін тәуір сомдаған. Былайша айтқанда, өзін өзі ойнап шықты. Мейрамбек жетімектердің көңілін аулаймын деп тойына кешігіп барады. Итальян мейрамханасына барып тұрып, «бешбармақ» сұрайды. Орысша шүлдірлегендерге миығынан күліп, «уақытша» қызының тілін қазақшаға сындырады. Ол керім бір эпизодта «Жаным. Жур» дегенде, Мейрамбектің «Жур емес. Жүр» деп кеюінің өзі не тұрады?

3) Мөлдір. Мейрамбекті қанша мақтағанымызбен, Мөлдірдің ойынынсыз бұл фильмнің мерейі аспас еді. «Неге?». Жауабы актрисалық қабілетінде жасырулы тұр. Қисықтың жан-жүрегін жұлмалап жіберген әнін қоя тұрып, мына әртістігін айтсаңызшы! Баянның айтуынша, кастингке келген 3 мың сұлудың арасынан бәрібір Мөлдірдің бағасы асық тұрыпты. Әжептеуір жұлдыз болып жүрген әдемі қызды «жұлдыз болмай тұрған» кезге дейін жасартқаны енді… кішігірім ерлік болды. Киноның қақ ортасына дейін уыздай жас, жұмсақ, пәк, аңғал кейіпкерді ойнаған Мөлдірді танымай «қара басып», «қой-ей, сіңлісі болар» деп қуып отырдық. Ал, бұлай бізді, мына бізді 🙂 алдау деген масқара ғой. Жылауға келгенде де көзі аққыр үндінің «қатындарынан» артта қалайын деп тұрған жоқ екен. Жалпы, өз басым жан-дүниеңді басып, қауашағыңды шағып жіберетіндей қайғылы, тиісінше жылаңқы фильмдерді жақсы көремін ғой. Содан да көзіне команда бергенде жасандылығы білінбейтін қыздарды жаным сүйеді. Классикалық үлгі ретінде Айшварияның сол «Девдастағы» аңырауын айтар едім. Очм, Мөлдір, маладес! Кездесе қалса, бетіне айтпақпын.. «жарадың, жырттың» деп.

4)                Саундтрек. Қазақ киносына саундтрек жазу салты енді-енді қалыптасып келе жатқан сияқты. Бұрын да болды ғой. Мәселен, балаң Мейрамбек ойнаған «Қоштасқым келмейді» немесе Баян түскен «Махаббат бекеті»… «Ғашық жүрекке» арналып бір емес, төрт саундтрек («Кешью» тобының «Әдемі қыз», Мейрамбектің «Кінәлама», «Джамбо» тобының «Девочка гоу-гоу» әндері, Ғазиза Ғабдрахимованың «Салтанат» композициясы) жазылыпты. Төртеуі де жүрегімнің төрінен болмаса да, босағасынан орын алды. Кіре берісінде халық әні «Әдемі қыз», төрге қарай Мейрамбек, ал төрінде Ғазиза қобызымен отырып алды. Әзірге топ-парағымда Шрея Гхошалдың «Барсо ресімен» бірге тайталасып тұр.

5)                Баян. Бұл енді Талғат Теменнің талайды ғашық қылған Гүлназы емес. Бұл – жын-жырғасы көп шоу-бизнестің шыжығы мен қызығына күйіп жүрген іскер әйелдің образы. Баян да өзін өзі ойнап шықты, қызметтік кейпінен ұзап шықпады. Мына қызықты қараңыз, фильмде бас кейіпкермен бір гримернаяда боп қалған әнші Айжан Нұрмағамбетова «А ты новое творение Баян Есентаевой? Та еще сучка!» дейтін жері бар. Осының «сучка» дегенін сүзгіден өткізе салған Баянға сауал қойғанда, ол «Это был момент самоиронии. Кроме того, я часто слышу подобные вещи о себе. Это неприятно, но это правда. Мне еще кажется, что сучка – это все же не характер, а рабочее качество» деееп жауап беріпті. Соған қарағанда, бізге түрпідей естілетін сөзге Баян тәрізді шоу-балықтарының еті үйреніп кеткен сияқты.

Қой, құрысын... Мына жазбам атамның кендір арқанындай ұбатылып-шұбатылып барады ғой, тегі. Кино кәтте ұнады, әйтпесе мұнша ұзақ жазып нем бар десейші! Басты рөлдердің бірі тиген Айгүл Имантаева да «законченная стерва» образын алып шықты. Аузына келгенін айтады, темекі тартып, кеудесіне массаж жасатады. Жек көріп кетесің.. знәшіт, «роль удался». Екінші деңгейдегі, эпизодтағы әр адамның жүзі таныс, басымы өмірдегі аттарын да өзгертпеген. Құмалақшы шарлатан Құдайберген Сұлтанбаев, Арбатта рэп айтатын Ерболат, журналист Аша Матай, комендант Қарагөз, тойда тоғызыншы рет «Ақ маржанын» қайталап айтатын Заттыбек, клипмейкер Нұртас Адамбаев,Мутурганчик, Нұрлан Еспан… енді тізе берсе, тағы екі бет толтыруға болады. Аралас тіл де өзін ақтады. Орысқол Әйгерімнің «Кондиционер – кондиционер», «конденсант – конденсант»… казахский такой легкий!» дегені де табылған жүріс дер едім. Жалпы, жетімдер үйінен «Жолың болсын!» деген бір ауыз сөзбен аттанып кеткен қыз үлкен қиындықтармен үлкен өмірдегі арманына жетеді ғой. Бала кезінен бергі кумирінің назарына түседі, атақты әнші атанады. Яки, фильмнің месседжі – «Арманыңды жүзеге асырау жолында талма, шаршама». Айтпақшы, фильмнің ұнамаған тұсы – финалы болса керек. Шолтиып қалған. Мүмкін, пысықай Баян бұны «Ғашық жүрек-2» деп сиквел шығару үшін оңай болсын деген болар. Бұны енді бір Құдай мен Баяннан басқа ешкім білмейді. Тағы бір ұнамаған тұсы – фильмнің қазақша атауы өзін ақтамады. «Ғашық жүрек» дегенде, іздеген аруын Арбаттан тапқан Мейрамбектің де, аңсаған арманы алдына келген Мөлдірдің бойынан да ерекше шаттық байқай алмадық. Ғадеттегі көп кездесудің бірі сияқты. Тіпті, бұл екеуі бір-біріне бауыр мен қарындастай. Қалай десек те, махаббат желісі шықпай қалған.

Ал, орысша атауы жарасып тұр. Қалай десеңіз, коктейль дегеннің өзі қосылған ингредиенттердің пропорциясымен бағаланбай ма? Мұнда да «Жұлдызға арналған коктейль» драманың да, комедияның да, самоиронияның да нақ пропорциясының шегінен шығаңдамаған. Жылайсың, бірақ «Жетімдердегі» әсіре драматизм жоқ. Күлесің, бірақ «Қайрат-шемпионның» дарақылығы жоқ. Тамаша коктейль! Сіз де дәмін татып көріңіз! Айтпақшы, бүгін екінші рет бармақпын, бұйырса!